Zapewne niejednokrotnie zdarzyło Ci się odczuć gniew: czy to jako ulotną irytację, czy jako pełnoprawną wściekłość. Gniew jest całkowicie normalną, zwykle zdrową, ludzką emocją. Kiedy jednak wymyka się spod kontroli i staje się destrukcyjna, może prowadzić do problemów. Gniew, którym nie potrafisz zarządzać, może sprawić, że czujesz się tak, jakbyś był na łasce nieprzewidywalnej, potężnej, destrukcyjnej siły. Ten artykuł ma pomóc Ci zrozumieć czym jest gniew.
Natura gniewu
Gniew jest „stanem emocjonalnym”, który przybiera różną intensywność – od łagodnego podrażnienia do intensywnej furii i wściekłości. Podobnie jak inne emocje, towarzyszą mu zmiany fizjologiczne i biologiczne; gdy jesteś zły, zwiększa się twoje tętno i ciśnienie krwi, podobnie jak poziom twoich hormonów energetycznych, adrenaliny i noradrenaliny.
Gniew może być następstwem zarówno zdarzeń zewnętrznych, jak i wewnętrznych. Możesz być zły na konkretną osobę (np. współpracownika lub przełożonego) lub wydarzenie (korek, odwołany lot) ale też twój gniew może być spowodowany niepokojem lub zamartwianiem się twoimi osobistymi problemami. Wspomnienia dotyczące traumatycznych wydarzeń mogą również wywoływać gniewne uczucia.
Wyrażanie gniewu
Instynktownym, naturalnym sposobem wyrażania gniewu jest agresywna reakcja. Gniew jest naturalną, adaptacyjną reakcją na zagrożenia; wzbudza silne, często agresywne uczucia i zachowania, które pozwalają walczyć i bronić się, gdy jesteśmy atakowani. W związku z tym pewna ilość gniewu jest konieczna dla naszego przetrwania. Z drugiej strony, nie możemy fizycznie uderzyć w każdą osobę lub obiekt, który nas irytuje lub denerwuje; prawa, normy społeczne i zdrowy rozsądek stawiają granice tego, w jaki sposób dajemy upust swojej złościć.
Style radzenia sobie z gniewem
Ludzie używają różnych świadomych i nieświadomych metod, aby poradzić sobie z gniewem. Trzy główne podejścia to: wyrażanie, tłumienie i uspokojenie.
Wyrażanie złych uczuć w sposób asertywny – nie agresywny – jest najzdrowszym sposobem wyrażania gniewu. Aby to zrobić, musisz nauczyć się, jasno określać, jakie są twoje potrzeby i jak je zaspakajać, nie szkodząc innym. Bycie asertywnym nie oznacza bycia natarczywym ani wymagającym; oznacza szacunek dla siebie i innych.
Gniew może zostać stłumiony, a następnie przekonwertowany lub przekierowany. Dzieje się tak, gdy starasz się nie myśleć o sytuacji, która powoduje złość i skupiasz się na „czymś pozytywnym”. Celem jest wyparcie lub powstrzymanie złości i przekształcenie jej w bardziej konstruktywne zachowanie. Niebezpieczeństwo w tego rodzaju reakcji polega na tym, że jeśli nie pozwalasz sobie na zewnętrzną ekspresję, twój gniew może skierować się do wewnątrz. Gniew skierowany do wewnątrz może fizjologicznie powodować nadciśnienie, wysokie ciśnienie krwi a psychicznie depresję. Niewypowiedziany gniew może również przynieść inne problemy. Prowadzi często do patologicznych przejawów gniewu – takich jak zachowanie pasywno-agresywne (odgryzanie się ludziom pośrednio, bez mówienia im dlaczego, zamiast konfrontacji z nimi bezpośrednio,) lub osobowości, która wydaje się wiecznie cyniczna i wroga. Ludzie, którzy poniżają innych, krytykują wszystko i robią cyniczne komentarze, nie nauczyli się konstruktywnego wyrażania swojego gniewu.
Wreszcie możesz się „uspokoić w środku” . Oznacza to nie tylko kontrolowanie zachowań na zewnątrz, ale także kontrolowanie wewnętrznych reakcji, podejmowanie kroków mających na celu obniżenie napięcia emocjonalnego, uspokojenie się i pozwolenie, by odczucia fizjologiczne, które towarzyszą emocji gniewu ustąpiły.
W kolejnym artykule opisze kilka technik zarządzania gniewem.
Komentując, udostępniając (poniżej szybka opcja), “lajkując” doceniasz moją pracę i pomagasz dotrzeć temu artykułowi do większej liczby osób – DZIĘKUJĘ <3