Czym jest wyobcowanie, alienacja?
O alienacji, poczuciu wyobcowania mówimy, gdy dana osoba samoczynnie wycofuje się lub zostaje odizolowana od swojego otoczenia / innych osób. Ludzie przejawiający objawy alienacji często odrzucają bliskie osoby, wycofują się z życia społecznego, mogą również wykazywać poczucie zdystansowania czy wręcz braku kontaktu z własnymi emocjami.
Alienacja jest złożonym, choć powszechnym problemem zarówno socjologicznym, jak i psychologicznym. Wpływa negatywnie na zdrowie i pogarsza istniejące już schorzenia. Leczenie polega na diagnozowaniu przyczyny alienacji i odpowiedniej terapii.
Rodzaje alienacji, wyobcowania
- Wyobcowanie fizyczne oznacza osłabienie lub brak więzi naturalnej z innymi ludźmi, kontaktów osobistych trwałych, życie w bardzo luźnym związku ze społeczeństwem lub poza nim (jednostka nie założyła nowej rodziny lub założyła ją, ale związki rodzinne wygasły), izoluje się lub jest izolowana od społeczeństwa.
- Wyobcowanie psychiczne (inaczej osamotnienie) związana jest ze sferą indywidualnych, subiektywnych odczuć jednostki i oznacza stan braku więzi psychicznej – bliskiego kontaktu z drugim człowiekiem.
- Wyobcowanie moralne dotyczy orientacji sensu życia i oznacza stan przeżywania głębokiego kryzysu wartości, utraty tego sensu i dezaprobaty wyznawanych przedtem wartości, ideałów i wzorów zachowań.
Objawy alienacji, wyobcowania
Wyobcowaniu często towarzyszą odczucia dystansu w pracy, w kontaktach ze znajomymi, rodziną, przyjaciółmi. Inne objawy to:
- poczucie bezradności
- poczucie, że świat jest pusty lub pozbawiony sensu
- poczucie bycia pominiętym w rozmowach lub wydarzeniach
- poczucie „inności”, oddzielenia od ludzi wokół
- trudności w rozmowach z innymi
- poczucie zagrożenia podczas interakcji z innymi osobami
- odmowa przestrzegania zasad
Mogą również występować objawy depresji, które obejmują:
- słaby apetyt lub przejadanie się
- nadmierna potrzeba snu lub bezsenność
- chroniczne zmęczenie
- brak poczucia własnej wartości
- poczucie beznadziejności
Co powoduje wyobcowanie?
Alienacja może mieć wiele przyczyn, od zaburzeń psychicznych po sytuacje społeczne.
Przyczyny zdrowotne
Alienacja może być wynikiem stanu psychicznego lub fizycznego. Możliwe przyczyny alienacji związane ze zdrowiem obejmują:
- zaburzenia zdrowia psychicznego , takie jak lęk, zaburzenie obsesyjno-kompulsywne i schizofrenia
- zespół stresu pourazowego (PTSD)
- auto-stygmatyzacja w wyniku choroby psychicznej
- warunki, które powodują przewlekły ból
Przy alienacja o podłożu zdrowotnym, zwykle występują inne objawy utrzymujące się dłużej niż kilka dni. Jeśli doświadczasz tego typu objawów, skontaktuj się z lekarzem.
Przyczyny społeczne
Przyczyny społeczne są zazwyczaj definiowane przez to, w jaki sposób Ty lub ktoś, kogo znasz, czuje się „odłączony” od innych ludzi, otoczenia lub samych siebie. Zmiana dotychczasowego środowiska funkcjonowania, np. zmiana pracy lub szkoły, może spowodować alienację.
Przyczyny związane z pracą
Alienacja w pracy ma miejsce, gdy osoba nie czuje komfortowo w miejscu pracy, nie utożsamia się z firmą. Wyobcowanie w pracy może wywołać niezadowolenie oraz zmniejsza produktywność, może odnosić się do:
- pracy, którą osoba wykonuje
- współpracowników
- środowiska pracy
- samych siebie
Adolescencja u nastolatków
Alienacja jest powszechna wśród nastolatków. Może być efektem:
- nadmiernego przywiązanie do rodzica lub opiekuna we wczesnym dzieciństwie
- dużych, nagłych zmian w strefie komfortu
- nękania przez rówieśników
Dorastający nastolatkowie, mogą zacząć nie ufać dorosłym, wartościom, które zostały im wpojone (okres buntu). Często czują się odizolowane od swoich rodziców, nauczycieli i rówieśników. Mogą odczuwać niepokój z powodu swoich umiejętności społecznych lub wyglądu fizycznego.
Wyobcowanie rodzicielskie
Alienacja rodzicielskie to termin, który szeroko opisuje negatywne, wyalienowane zachowania rodzica względem potomstwa, takie jak na przykład brak obecności. Zespół alienacji rodzicielskiej opisuje zaburzenie psychiczne u dzieci, szczególnie w kontekście rozwodu. Często skutkuje odmową przez dziecko wizyty u rodzica. Odrzucenie rodzica ma wiele czynników. Może być skutkiem obserwowanej interakcji obojga rodziców oraz wrażliwością dziecka. W takim przypadku wyobcowanie, jakie dziecko może odczuwać wobec rodzica, który jest agresywny, nie jest równoważne z zerwaniem więzi w przypadku, gdy dziecko jest już dorosłe,
Jak leczy się alienację?
W leczeniu alienacji należy ustalić przyczynę. Ludzie, którzy doświadczają bólu psychicznego z powodu alienacji, mogą odnieść korzyść z wizyty u specjalisty zdrowia psychicznego. Nazwanie i upodmiotowienie problemu, wsparcie terapeutyczne może pomóc osobie walczyć z wyobcowaniem.
Skutki nieleczonej alienacji
Uczucie wyobcowania może prowadzić do wielu różnych problemów społecznych, które obejmują:
- nadużywanie narkotyków lub alkoholu
- wagarowanie
- aktywność kryminalna
- nieadekwatne osiągnięcia w szkole lub niska wydajność w pracy
Alienacja może również nasilać objawy zaburzeń psychicznych i fizycznych, które mogą obejmować:
- ból psychiczny, w tym gniew i depresja
- skutki zdrowotne spowodowane nadużywaniem narkotyków lub alkoholu
- zaburzenia odżywiania (częste „zajadanie problemów”)
- próba samobójcza
Wyobcowanie może nasilić poczucie bezsilności i beznadziei, ważne jest, aby z kimś porozmawiać, zwłaszcza jeśli ostatnio myślałeś o samobójstwie.
Co powinieneś zrobić, jeśli ty lub ktoś, kogo znasz, doświadcza alienacji?
Jeśli zmagasz się alienacją, uzyskaj pomoc lub poradę od pracownika służby zdrowia psychicznego. Alienacja może być efektem wielu przyczyn. Nie musisz z nią walczyć sam. Porozmawiaj z przyjaciółmi i rodziną, sięgnij po profesjonalna pomoc.
Zostaw w komentarzu informację czy ten artykuł był dla ciebie przydatny. Możesz go również ocenić, klikając w gwiazdki pod artykułem. Komentując, udostępniając (poniżej szybka opcja), “lajkując” doceniasz moją pracę i pomagasz dotrzeć temu artykułowi do większej liczby osób. DZIĘKUJĘ <3
Konsultacje z psychologiem online
Bez wychodzenia z domu
