Zespół depersonalizacji – derealizacji

Zespół depersonalizacji – derealizacji to rodzaj zaburzenia dysocjacyjnego charakteryzujący się uporczywym doświadczaniem depersonalizacji (poczucie oddzielenia od siebie, jakby obserwowane z zewnętrznego punktu widzenia) i derealizacji (poczucie odcięcia od świata realnego, wrażenie, że świat jest odległy lub mglisty).

Depersonalizacja to uporczywe lub powtarzające się doświadczenie nierzeczywistości, oderwania lub bycia zewnętrznym obserwatorem własnych myśli, uczuć i doznań, zwykle związane ze zmienioną percepcją, otępieniem emocjonalnym lub fizycznym oraz zniekształconym poczuciem czasu. Ta percepcja może również sprawić, że pacjent poczuje się, jakby patrzył na własne ciało.

Derealizacja to uporczywe subiektywne poczucie dystansu lub nierzeczywistości wobec otaczającego świata, często opisywane przez pacjenta jako rzeczywistość fikcyjna, podobna do snu, zamglona, ​​pozbawiona życia lub wizualnie zniekształcona.

Uporczywe i nawracające epizody depersonalizacji lub derealizacji, lub obu, powodują stres, problemy w pracy, szkole lub w innych ważnych dziedzinach życia. Podczas epizodów masz świadomość, że twoje poczucie odłączenia jest tylko wrażeniem, a nie rzeczywistością. Doświadczenie i uczucia związane z zaburzeniem będą prawdopodobnie trudne do opisania. Martwienie się o „zwariowanie” może spowodować, że będziesz sprawdzał czy istniejesz, i starał się określić co jest naprawdę prawdziwe. Objawy zwykle zaczynają się w połowie lub w późnym wieku nastoletnim lub we wczesnej dorosłości. Zaburzenie depersonalizacji i derealizacji występuje rzadko u dzieci i osób starszych.

Depersonalizacji objawy

Objawy depersonalizacji obejmują:

• Poczucie, że jesteś zewnętrznym obserwatorem swoich myśli, uczuć, swojego ciała lub części ciała, tak jakbyś „unosił się w powietrzu nad sobą”.
• Poczucie, że nie masz kontroli nad mową lub ruchami.
• Poczucie, że ciało, nogi lub ramiona wydają się zniekształcone, powiększone lub skurczone, lub że głowa jest czymś owinięta.
• Emocjonalne lub fizyczne odrętwienie zmysłów lub stłumione reakcje na otaczający Cię świat.
• Poczucie, że wspomnienia są pozbawione emocji i mogą, ale nie muszą, być twoimi własnymi wspomnieniami.

Derealizacji objawy

Objawy derealizacji obejmują:

• Poczucie izolacji lub obcości otoczenia, na przykład tak, jakbyś żył w filmie lub śnie.
• Uczucie emocjonalnego oddzielenia od ludzi, na których Ci zależy, tak jakbyś był oddzielony od nich szklaną ścianą.
• Środowisko, które wydaje się być zniekształcone, zamazane, bezbarwne, dwuwymiarowe, sztuczne lub podwyższona świadomość i przejrzystość otoczenia.
• Zakłócenia w postrzeganiu czasu, takie jak poczucie, że ostatnie wydarzenia są odległe w przeszłości.
• Zniekształcenia odległości, wielkości i kształtu obiektów.

Epizody zaburzenia depersonalizacji – derealizacji mogą trwać godzinami, dniami, tygodniami, a nawet miesiącami. U niektórych osób te epizody rozwijają się w ciągłe poczucie depersonalizacji lub derealizacji, które okresowo się poprawiają lub pogarszają.

Kiedy zgłosić się po pomoc

Przemijające uczucia depersonalizacji lub derealizacji są powszechne i niekoniecznie są powodem do niepokoju. Ale ciągłe lub intensywne uczucia odłączenia i zniekształcenia otoczenia są oznaką zaburzenia depersonalizacji – derealizacji lub innego zaburzenia zdrowia fizycznego lub psychicznego.

Depersonalizacja – derealizacja przyczyny

Dokładna przyczyna zaburzenia depersonalizacji – derealizacji nie jest dobrze poznana. Niektórzy ludzie mogą być bardziej podatni na depersonalizację i derealizację niż inni, prawdopodobnie z powodu czynników genetycznych i środowiskowych. Stany zwiększonego stresu i lęku mogą wywoływać epizody. Objawy zaburzenia depersonalizacji – derealizacji mogą być związane z traumą z dzieciństwa lub innymi sytuacjami lub zdarzeniami, które powodują silny stres emocjonalny lub traumę. Często pojawiają się wtórnie do innych zaburzeń psychicznych.

Czynniki, które mogą zwiększać ryzyko zaburzeń depersonalizacji – derealizacji obejmują:

• Pewne cechy osobowości, które sprawiają, że chcesz uniknąć trudnych sytuacji lub im zaprzeczać, albo trudno Ci się do nich przystosować
• Poważna trauma w dzieciństwie lub dorosłości, taka jak doświadczanie lub bycie świadkiem traumatycznego wydarzenia lub nadużycia
• Intensywny stres, taki jak poważne problemy w związku, problemy finansowe lub zawodowe
• Depresja lub lęk, szczególnie ciężka lub długotrwała depresja lub lęk z napadami paniki
• Rekreacyjne zażywanie narkotyków, które może wywoływać epizody depersonalizacji lub derealizacji

Przyczyny organiczne

• Obserwowane u osób z drgawkami i urazami głowy (ale zaburzenie nie jest bezpośrednio przez nie spowodowane)
• Uważa się, że istnieje genetyczna predyspozycja do rozwoju zaburzenia depersonalizacji/derealizacji

Neurobiologia:

• Z zaburzeniem wiąże się kilka układów neuroprzekaźników (N-metylo-d-asparaginian (NMDA), opioidy i serotonina), a zaangażowanie receptorów powoduje objawy.
• Receptory NMDA są ważne w procesach asocjacyjnych.
• Ketamina, antagonista NMDA, wywołuje stan dysocjacji.
• Zaobserwowano, że obszary mózgu, takie jak dolny płat ciemieniowy (prawa półkula), wykazują nieprawidłową aktywność podczas doświadczenia depersonalizacji.
• Niedoczynność układu limbicznego (zwłaszcza na wyspie) została również powiązana z zaburzeniem depersonalizacji/realizacji.

Epizody depersonalizacji lub derealizacji mogą być przerażające i obezwładniające. Mogą powodować:

• Trudności z koncentracją na zadaniach lub zapamiętywaniem rzeczy.
• Zakłócanie pracy i innych codziennych czynności.
• Problemy w relacjach z rodziną i przyjaciółmi.
• Lęk lub depresję, poczucie beznadziejności.

Model poznawczo – behawioralny zespołu depersonalizacji – derealizacji

Lęk odgrywa fundamentalną rolę w zespole depersonalizacji – derealizacji, a kluczowymi komponentami mogą być dysocjacja afektu (nie czucie) i aleksytymia (trudności w identyfikacji i werbalizacji emocji).

Co podtrzymuje depersonalizację i derealizację

Interpretowanie wrażeń jako zagrożeń

Sposób, w jaki interpretujesz “objawy”, ma potężny wpływ na twój stan psychiczny:

• Myśli o twoich objawach mogą być katastrofalne lub stronnicze.
• Martwienie się o zdrowie psychiczne sprawia, że lęk stały i uporczywy.
• Twoje przekonania o sobie, twojej kondycji psychicznej wpływają na to, jak postrzegasz swoje objawy.

Jeśli postrzegasz pewne wrażenia i doznania cielesne jako zagrożenie, możesz stać się ślepy na bardziej prawdopodobne i mniej groźne możliwości. Leczenie depersonalizacji i derealizacji obejmuje testowanie przekonań na temat tych doświadczeń.

Wypatrywanie objawów

Gdyby ktoś powiedział ci, że w twojej okolicy grasuje tygrys, który uciekł z zoo, prawdopodobnie twoja wypatrywanie potencjalnego zagrożenie, gdy jesteś poza domem było by podwyższone. To samo dotyczy doznań cielesnych, które uważasz za niebezpieczne, zwłaszcza tych, które mogą być oznaką wystąpienia depersonalizacji i derealizacji.

Problem z nieustanną czujnością polega na tym, że bardzo prawdopodobnie “coś zauważysz”. Wywołana spostrzeżeniem nieszkodliwych objawów interpretacja może wywołać „alarm”, zmartwienie i niepokój. Ten sam mechanizm działa w przypadku przesadnego monitorowania nasilenia objawów.

Jak twoje ciało i umysł reagują na zagrożenie i niepokój

Psychologowie uważają, że sposób w jaki ludzie reagują na stresujące wydarzenia sprawia, że niektóre osoby są bardziej podatne na objawy depersonalizacji i derealizacji. U tych osób obszar mózgu, który „obserwuje myślenie”, staje się bardzo aktywny, ale jednocześnie tłumione są reakcje emocjonalne. Może to wywołać nieprzyjemne wrażenie odłączenie; “obserwujesz siebie z boku” lub “nie jesteś w swoim ciele”.   

To nie twoja wina, że twój umysł i ciało są wrażliwe lub reagują w ten sposób. Może to jednak oznaczać, że musisz nauczyć się lepszych strategii radzenia sobie z wyzwalającymi sytuacjami.

Zachowania związane z unikaniem i bezpieczeństwem

Niektórzy ludzie postrzegają doświadczenia depersonalizacji i derealizacji jako przerażające. To normalne, że chcesz unikać rzeczy, które są dla ciebie trudne. Możesz stosować strategie mające na celu zapewnienie bezpieczeństwa np. unikanie, aby zapobiec wystąpieniu przerażających skutków. Możesz starać „zachowywać się normalnie” udając, że problem nie istnieje lub często “monitorować objawy z obawą czy się nie nasilają”.

Problem polega na tym, że zachowania polegające na unikaniu i zabezpieczaniu mogą uniemożliwić ci przekonanie się, jak naprawdę niebezpieczne są sytuacje, jak dobrze mógłbyś sobie z nimi poradzić lub jak akceptować poczucie niepewności.

Depersonalizacja – derealizacja leczenie

Zaburzenie depersonalizacji – derealizacji może ustępować bez leczenia. Leczenie jest wskazane tylko wtedy, gdy choroba jest uporczywa, nawracająca lub powoduje silny dyskomfort. Leczenie powinno obejmować psychoedukację oraz psychoterapię wspomagającą.

Psychoterapia poznawczo – behawioralna

• Główna opcja leczenia (szczególnie dla osób bez innych współwystępujących chorób psychicznych wymagających farmakoterapii np. Schizofrenia) 
• Opracowanie technik przekształcenia objawów dysocjacji jako mniej zagrażających.
• Odkrycie emocji „nie do zniesienia” dla pacjenta, które mogą prowadzić do objawów dysocjacyjnych i stworzenie lepszych sposobów ich przetwarzania.
• Restrukturyzacja poznawcza obsesyjnego myślenia o stanie nierzeczywistości.
• Aktywacja behawioralna mająca pomóc osobie zaangażować się w zadania, bardziej adaptacyjne.

Dzięki psychoterapii objawy mogą być kontrolowane i łagodzone, dopóki nie znikną. Terapeuta pomoże ci zrozumieć przyczynę depersonalizacji i derealizacji, zastosuje techniki, które sprawią, że będziesz bardziej świadom swoich emocji i postrzegania rzeczywistości. Pomoże również w rozwijaniu strategii radzenia sobie w sytuacjach stresowych.

Farmakoterapia

• Leczenie choroby współistniejącej, która wywołuje depersonalizację – derealizację (np. Schizofrenia: przewlekłe zaburzenie psychiczne charakteryzujące się objawami poznawczymi (urojenia, halucynacje i dezorganizacja mowy lub zachowania) oraz objawami negatywnymi (spłaszczony afekt, abulia, anhedonia, deficyt uwagi i alogia).
• Pomocni mogą antagoniści receptora opioidowego (naltrekson).

W leczeniu zaburzeń depersonalizacji – derealizacji stosowano kilka leków, jednak żaden z nich nie okazał się skuteczny. W niektórych przypadkach pomocne są leki przeciwlękowe i przeciwdepresyjne, przede wszystkim dlatego, że łagodzą lęk lub depresję, które występują u wielu osób z zaburzeniami depersonalizacji – derealizacji. Jednak leki przeciwlękowe mogą również zwiększać poczucie depersonalizacji – derealizacji, dlatego psychiatrzy uważnie monitorują stosowanie tych leków.

Udostępniając (poniżej szybka opcja), “lajkując” pomagasz dotrzeć temu artykułowi do większej liczby osób. Jeśli możesz podziel się tym artykułem ze znajomymi.