You are currently viewing Jak działają emocje i do czego służą?

Jak działają emocje i do czego służą?

Jak działają emocje i do czego służą?

Emocje są elektrycznymi i chemicznymi sygnałami wysyłanymi przez ciało w celu zawiadomienia cię o tym, co właśnie następuje. Owe sygnały często docierają najpierw do zmysłu wzroku, dotyku, słuchu, węchu i smaku. Następnie wędrują do mózgu, gdzie ulegają przetworzeniu w miejscu zwanym układem limbicznym, przeznaczonym właśnie do obserwacji i przetwarzania emocji, umożliwiającym ci zareagowanie na sytuacje emocjonalne. Układ limbiczny jest połączony z reszta mózgu i ciała, dzięki czemu może je powiadomić jak powinny się zachować w odpowiedzi na zaistniałą sytuację.

Jak działają emocje?

Twoje emocje są niezwykle ważne z wielu powodów, z których najważniejsze jest przetrwanie. Oto przykład. Wyobraź sobie, że idziesz ulicą. Nagle dostrzegasz, że w Twoim kierunku zmierza wielki pies i groźnie warczy. Twoje oczy i uszy natychmiast wysyłają emocjonalny sygnał do mózgu. Następnie twój układ limbiczny przetwarza informację bez konieczności angażowania ciebie w proces myślowy dotyczący dalszych działań. Tego rodzaju reakcję nazywamy walka albo ucieczka, warunkuje ona bowiem  decyzję wiążącą się z pozostaniem i próbą obrony przed psem lub ucieczką. Jeśli podejmiesz słuszną decyzję o ucieczce, oddalisz się unikając uszczerbku na zdrowiu. W ten właśnie sposób emocje przyczyniają się do przetrwania i unikania bólu. Wyobraź sobie teraz, że przechadzając się dwa tygodnie później po mieście znajdujesz się blisko uliczki, w której spotkałeś groźnego psa. Niemal natychmiast zaczynasz odczuwać lęk. Ten rodzaj reakcji nazywamy reakcją warunkową. Układ limbiczny stara się chronić ciebie, przypominając o niebezpiecznym psie. Aby uniknąć ponownego spotkania możesz skręcić w inną uliczkę. Przykład pokazuje, że emocje najpierw pomagają uciec przed zagrożeniem i bólem, a następnie uniknąć potencjalnej szkody.

Kolejny przykład jak działają emocje. Idziesz przez miasto i nagle dostrzegasz dobrego przyjaciela sprzed lat, z którym łączą cię pozytywne wspomnienia. Czujesz radość i uśmiechasz się. Twój przyjaciel dostrzega twoją reakcję i w jego głowie pojawia się myśl: „tez cieszę się stary, na twój widok”, po czym odwzajemnia uśmiech. Przypadkowe spotkanie po latach wzbudziło w tobie poczucie szczęścia. W tym przykładzie uśmiech zadziałał jako akt komunikacji – pomógł zrozumieć jak czuje się druga osoba. Gdybyś zmarszczył brwi i spojrzał w drugą stronę, znajomy widząc twoją reakcję rozpoznał by ja jako obrzydzenie i najprawdopodobniej uniknął kontaktu. Każda osoba, bez względu na przynależność kulturową, potrafi wyrażać emocje w ten sam sposób i rozpoznawać wyrazy i uczucia u innych ludzi. Uśmiech pozostaje uśmiechem, nieważne, skąd pochodzisz.

Te dwa przykłady wystarczają, by zobaczyć, że emocje służą wielu celom. Emocje są sygnałami pozwalającymi ci:

  • przeżyć
  • pamiętać ludzi i sytuacje
  • radzić sobie z sytuacjami w życiu codziennym
  • porozumiewać się z innymi
  • unikać bólu
  • poszukiwać przyjemności

Czym są umiejętności regulowania emocji?

Umiejętność regulowania emocji pozwala radzić sobie z reakcjami na pierwotne i wtórne emocje w nowy, skuteczny sposób. Pamiętaj, że chociaż nie zawsze możesz kontrolować, jak się czujesz, możesz jednak zdecydować, jak zareagujesz na te uczucia. Istnieje dziewięć umiejętności regulacji, które pomogą ci zyskać kontrolę nad twoimi emocjami i zachowaniami z nimi utożsamianymi. Oto one:

  1. Rozpoznawanie swoich emocji
  2. Pokonywanie przeszkód na drodze ku zdrowym emocjom
  3. Zmniejszanie fizycznej podatności na przytłaczające emocje
  4. Zmniejszanie nadwrażliwości kognitywnej (automatycznej reaktywności)
  5. Zwiększanie pozytywnych emocji
  6. Bycie uważnym w zakresie swoich emocji bez ich osądzania
  7. Ekspozycja na emocje
  8. Postępowanie wbrew swoim emocjonalnym impulsom (racjonalne zachowanie)
  9. Rozwiązywanie problemów

Nasze emocje jednak nie zawsze są idealnym przewodnikiem. Dlatego naucz się słuchać się tego, co mówią Twoje emocje, ale nie reaguj zawsze w sposób, w jaki „one chcą” dla Ciebie.

Radość lub szczęście mogą motywować Cię przyłączenia się do innych, brania udziału we wspólnej zabawie, dzielenia się sobą z innymi

Strach może motywować Cię do ucieczki

Smutek może motywować Cię do pobycia samemu ze sobą, rozmyślania o tym co ważne, wracania do przeszłości, szukania pocieszenia

Gniew może motywować Cię do ataku, stawiania granic, wstawania się za sobą

Poczucie winy może motywować Cię do naprawy tego, co zrobiliśmy

Wstyd może motywować Cię do ukrywania się, utrzymywania rzeczy w tajemnicy, karania siebie

Wstręt może motywować Cię do wycofania się, zachowania dystansu, “oczyszczenia się”

Współczucie, empatia lub sympatia mogą motywować Cię do oferowania pocieszenia, wspierania i bycia z innymi ludźmi

Zakłopotanie lub upokorzenie mogą motywować Cię do ukrywania się, wycofywania i unikania sytuacji społecznych

Niepewność może motywować Cię do sprawdzenia rzeczy (lub “sparaliżować niezdecydowaniem”)

Bezsilność może motywować Cię do rezygnacji

Obojętność może motywować Cię do ignorowania

Miłość może motywować Cię do odwzajemniania miłości, zbliżenia się do innych

Emocje są przyprawą życia. Warto posiadać umiejętność doprawiania wykwintnego życia do własnego smaku.

Udostępniając (poniżej szybka opcja), “lajkując” pomagasz dotrzeć temu artykułowi do większej liczby osób. Jeśli możesz podziel się tym artykułem ze znajomymi.

Konsultacje z psychologiem online

Bez wychodzenia z domu

Psycholog Wojciech Klęk

Witaj! Na imię mam Wojtek, jestem psychologiem oraz psychoterapeutą poznawczo-behawioralnym (w trakcie szkolenia). 0d 2014 roku przewodzę społeczności Świadomie Przez Życie i pomagam ludziom wprowadzać zmiany w życiu poprzez szkolenia oraz sesje indywidualne. W pomocy psychologicznej wspieram klientów w poszerzaniu samoświadomości, przepracowaniu trudnych emocji oraz wypracowaniu nowych, skutecznych metod radzenia sobie z problemami. “Sama wiedza nie wystarczy, trzeba jeszcze umieć ją stosować” Kładę nacisk na praktykę, zależy mi by klienci po sesjach wdrażali wyniesioną wiedzę w swoim życiu. Doświadczali i kreowali go swoimi działaniami / brakiem działań, decyzjami / brakiem decyzji. W pracy coacha towarzyszę klientowi w procesie odkrywania jego mocnych stron, ustalaniu celów zgodnych z jego wartościami życiowymi oraz wdrożeniu skutecznych metod działania. Dzielę się swoją wiedzą oraz dostarczam narzędzia, które ułatwiają wprowadzenie pożądanej zmiany. Fascynuję się kulturą Japonii. Praktykuję ZEN – sztukę uważności oraz Kaizen – wprowadzanie zmian małymi krokami. Mieszkam w Bielsku-Białej.