You are currently viewing Uwikłanie emocjonalne w rodzinie
współuzależnienie

Uwikłanie emocjonalne w rodzinie

Uwikłanie emocjonalne w rodzinie

Silne więzy rodzinne, bliskość emocjonalne są oznaką dobrze funkcjonującej rodziny. W zdrowych rodzinach członkowie często kierują się wspólnymi wartościami i są wobec siebie lojalni. Jednak w uwikłanej rodzinie wspólne wartości i lojalność są wypaczone i stanowią koszty emocjonalne – odbierają indywidualne samopoczucie i autonomię.

Czym jest uwikłanie emocjonalne w rodzinie?

Uwikłanie emocjonalne (czasami określane jako kazirodztwo emocjonalne) obejmuje relacje rodzinne bez wyraźnie wyznaczonych granic i ról zgodnych z „funkcją” i rozwojem poszczególnych członków.

W rodzinie uwikłanej emocjonalnie rola poszczególnych członków staje się niejasna i zagmatwana. Rodzice mogą niewłaściwie i nadmiernie polegać na swoim dziecku (dzieciach), a dziecku nie wolno być emocjonalnie niezależnym od rodzica. Wszyscy członkowie rodziny są połączeni w bardzo niezdrowy sposób.

W rodzinie uwikłanej emocjonalnie nie ma zdrowych granic między członkami rodziny. Zamiast silnych więzi, które sygnalizują dobrze funkcjonującą jednostkę rodzinną, członkowie rodziny łączą się ze sobą poprzez niezdrowe emocje. Zwykle uwikłanie ma podłoże w traumie lub chorobie. Być może rodzic jest uzależniony lub chory psychicznie a może dziecko jest przewlekle chore i potrzebuje ochrony. Ponieważ mamy tendencję do podążania za znajomymi wzorcami zachowań, łatwo nieświadomie przekazać niezdrową dynamikę uwikłania następnemu pokoleniu.

Oznaki, że żyjesz w uwikłanej rodzinie

Granice są ważne, ponieważ tworzą przestrzeń do samodzielności członków rodziny. Bez granic role i oczekiwania są wypaczone co przejawia się na dwa sposoby:

  • Rodzice nadmiernie polegają na swoich dzieciach.
  • Dzieci nie mogą się indywidualizować ani oddzielać od rodziców i kształtować własnej tożsamości.

Oto kilka znaków świadczących o tym, że jesteś częścią uwikłanej rodziny.

Zachowanie rodzica w uwikłanej rodzinie

  • Oczekujesz, że Twoje dziecko będzie zawsze podążać za wyznawanymi przez Ciebie przekonaniami i wartościami.
  • Uniemożliwiasz dziecku podążanie za swoimi marzeniami.
  • Twoja samoocena zależy od osiągnięć Twojego dziecka.
  • Twoje życie kręci się wokół życia Twojego dziecka.
  • Wierzysz, że tylko ty możesz zapewnić dziecku wsparcie, którego potrzebuje i że nie powinno się ono zwracać do nikogo spoza rodziny.
  • Musisz wiedzieć wszystko o życiu swojego dziecka.
  • Twoje dziecko jest Twoim przyjacielem i oczekujesz, że będzie Cię wspierać emocjonalnie.
  • Nagradzasz swoje dziecko, gdy zachowuje się w sposób, który wzmacnia uwikłanie.

Zachowanie dziecka w uwikłanej rodzinie

  • Nie masz silnego poczucia, kim jesteś.
  • Nie myślisz o swoich potrzebach, skupiasz się na tym, czego potrzebują inni.
  • Upewniasz się, że Twoje cele odpowiadają tym, czego chcą Twoi rodzice, nie zastanawiając się, czego ty potrzebujesz.
  • Czujesz się winny z powodu swoich potrzeb, prób wywalczenia autonomii (zarzuca Ci się egoizm).
  • Unikasz konfliktów i nie pozwalasz sobie powiedzieć „nie”, w sytuacjach dla ciebie niewygodnych.
  • Musisz stawić czoła wyzwaniom, przed którymi stoją członkowie Twojej rodziny – nawet jeśli przewyższają one twój poziom rozwojowy.
  • Istnieją niewypowiedziane normy, które przyjmujesz za jedyną słuszną opcję.

Często uwikłanie zaczyna się, gdy członek rodziny ma problemy ze zdrowiem psychicznym lub nadużywa narkotyków i/lub alkoholu. Uwikłanie sprawia, że ​​”nieprawidłowe zachowanie” wydaje się normalne. Rodzina często postrzega próby „sygnalizowania o problemie” jako zdradę.

Czym różni się rodzina uwikłana od rodziny ze zdrowo rozwiniętą bliskością?

Oto trzy oznaki rodziny ze zdrowo rozwiniętą bliskością:

  • Więzy emocjonalne zapewniają bezpieczeństwo, które pozwala dzieciom wyruszyć w świat i stać się sobą.
  • Członkowie rodziny nie wykorzystują się nawzajem do zaspokajania swoich potrzeb emocjonalnych, ale zamiast tego dają sobie przestrzeń do bycia sobą i wyrażania indywidualności.
  • Zachęca się dzieci, aby przyczyniały się do pomyślnego prowadzenia domu, nie tylko dlatego, że jest to sposób na okazanie szacunku rodzicom, ale także dlatego, że ich uczestnictwo buduje ich samoocenę i daje im poczucie odpowiedzialności („Hej, teraz twoja kolej wyjścia ze śmieciami”). Ich wkład nie wpływa na ich zdrowie emocjonalne ani fizyczne. Nie skraca nadmiernie czasu nauki ani spędzania czasu z rówieśnikami.

Możliwe psychologiczne skutki uwikłania

Każdy z nas jest odpowiedzialny za własną podróż przez życie. Zdarza się, że rodzice nie mają szeroko rozumianych zasobów, aby zdrowo wychowywać swoje dzieci i pojawia się uwikłanie. Oto niektóre z możliwych skutków uwikłania emocjonalnego:

Parentyfikacja

Parentyfikacja polega na odwróceniu ról w rodzinie. Termin ten ukuł twórca terapii rodzinnej Ivan Boszormenyi-Nagy. Istnieją dwa rodzaje parentyfikacji:

  • Parentyfikacja instrumentalna. Na przykład dziecko opiekuje się rodzeństwem, prowadzi dom i odpowiada za opłacanie rachunków.
  • Parentyfikacja emocjonalna. Na przykład dziecko wspiera emocjonalnie rodziców, pośredniczy między członkami rodziny i jest głównym źródłem porad.

Problem z własną tożsamością

Ze względu na parentyfikację dziecko nie ma możliwości rozwinięcia własnej indywidualnej tożsamości. Poczucie tożsamości u dziecka jest budowane przez wybory i zobowiązania, które podejmuje. Bez możliwości eksploracji, a następnie zaangażowania się w wybrane przez siebie wyzwań, zgodnych z jego przekonaniami i wartościami, dziecko pozostaje z rozproszoną tożsamością, dostosowując się do potrzeb i oczekiwań innych, nie tworzy własnej.

Trauma uwikłania rodzinnego

Doświadczenie życia w uwikłanej rodzinie może samo w sobie być traumatyczne, zwłaszcza gdy przemoc, nadużycia, zaniedbanie, spowodowane uzależnieniem / chorobą rodzica jest uważana za normalne.

Ważne jest, aby zdać sobie sprawę, że uwikłanie nie zawsze prowadzi do nadużyć. W przypadkach uwikłania – kiedy jest ono skutkiem „wydarzania traumatycznego”, takiego jak nagła strata, poważna choroba lub klęska żywiołowa, rodzina zbliża się bardzo blisko, aby się wzajemnie chronić i pomagać sobie. Kiedy jednak ten wzorzec utrzymuje się daleko poza traumatycznym wydarzeniem, która go spowodował, „uwikłanie wywołane sytuacją nagłą” traci swoją ochronną moc i może naruszyć twoją osobistą autonomię.

Ponadto w rodzinie uwikłanej prawdziwe problemy są często tłumione / nienazywane. Na przykład rodzic może zrzucić noc własnego pijaństwa / przemocy fizycznej jako reakcję na twoje złe oceny lub coś innego, co uważa za złe postępowanie. Jest to raczej środek, za pomocą którego sprawcy chronią się przed konsekwencjami swoich działań. Uwikłani członkowie rodziny często kontrolują się nawzajem i mogą przekonywać pozostałych, że niezdrowe zachowanie jednego z członków jest normalne. Nawiązywanie relacji poza rodziną może być utrudniane. Bez zewnętrznych powiązań osobie z uwikłanej rodziny trudno jest dostrzec, że jest ona niezdrowa. Nawet jeśli wchodzisz w relacje poza rodziną, członkowie Twojej rodziny mogą próbować ingerować w te relacje. Ale może być też tak, że brak relacji zewnętrznych postrzegasz jako normalne. Gdy dorośniesz, twoje rodzeństwo może usprawiedliwiać przemoc rodzicielską, mówiąc, że było pod wpływem stresu lub że znęcanie się było twoją winą. Odrzucając traumę i normalizując ją, uwikłana rodzina utrudnia Tobie i innym członkom Twojej rodziny zrozumienie ich własnych uczuć i/lub doświadczeń.

Jak uwikłanie w dzieciństwie wpływa na tworzenie relacje osoby w dorosłości

Oto niektóre z najczęstszych konsekwencji uwikłania, które mogą wpływać na Twoje relacje jako osoby dorosłej:

  1. Podświadomie pociągają Cię osoby, które są jak Twoja matka / ojciec, m.in. kontrolujące, potrzebujące i/lub zaborcze.
  2. Możesz mieć problem z osiągnięciem „prawdziwej dorosłości”, możesz się czuć jak „dorosłe dziecko„. Będziesz miał trudność z regulowaniem własnych emocji, będziesz spychał własne potrzeby, rozwiniesz skłonność do nadmiernej ofiarności.
  3. Kiedy jesteś w intymnym związku, możesz czuć się „uwięziony” lub mieć poczucie, że się „dusisz”.
  4. W intymnym związku masz problem z wyrażaniem swoich potrzeb lub ich zaspokojeniem.
  5. Trudno ci emocjonalnie otworzyć się na partnera i czujesz się winny lub zawstydzony z tego powodu.
  6. Trudno ci podejmować samodzielne decyzje.
  7. Czujesz się pod presją i obciążeniem potrzebami partnera w swoim związku, co prowadzi do lęku przed zaangażowaniem.
  8. W związku z powyższym bywasz pasywno – agresywny.
  9. Możesz mieć trudności z tożsamością seksualną i płciową.
  10. Okazujesz ambiwalencję wobec swojego partnera, możesz tworzyć związek z dużą dynamiką miłości i nienawiści.
  11. Masz problem z ustaleniem granic i masz tendencję do przyciągania osób zależnych.
  12. Możesz mieć skłonność do kompulsywnego seksu, bez potrzeby intymności.

Konsekwencje uwikłania emocjonalnego

Uwikłanie może spowodować wiele problemów w twoim życiu, zwłaszcza gdy jesteś dorosły. Oto niektóre z problemów, z którymi możesz się zmagać:

  1. Możesz mieć niską samoocenę i poszukiwać aprobaty / potwierdzenia własnej wartości u innych.
  2. Obawiasz się, że zostaniesz porzucony.
  3. Często odczuwasz niepokój.
  4. Nie masz kontaktu ze swoimi emocjami, przekonaniami i/lub zainteresowaniami.
  5. Nie dążysz do realizowani swoich celów – chętnie za to pomagasz realizować cele innym.
  6. Czujesz nadmierną winę i odpowiedzialność.
  7. Nie stajesz w obronie siebie.
  8. Masz tendencję do posiadania współzależnych relacji.
  9. Nie wiesz, jak się uspokoić, kiedy jesteś zdenerwowany.
  10. Czujesz się odpowiedzialny za ludzi, którzy źle cię potraktowali lub nie biorą odpowiedzialności za siebie.

Jak wyjść ze schematu uwikłania

Jeśli dorastałeś w uwikłanej rodzinie, są szanse, że powtórzyłeś to uwikłanie również w innych relacjach.

Miej świadomość, że nie jesteś skazany na życie w dysfunkcyjnych związkach. Możesz podjąć kroki, aby przerwać schemat uwikłania i zacząć budować zdrowsze związki.

Te kroki obejmują:

  1. Ustalanie granic. Jeśli chcesz żyć zdrowo, musisz nauczyć się wyznaczać granice innym. Kiedy wyznaczasz granice, tworzysz zdrową separację między sobą a innymi ludźmi. Musisz także ustawić fizyczne ograniczenia, np. prywatność i przestrzeń osobista. Granice emocjonalne obejmują prawo do odczuwania tego, co czujesz, do odmowy, do bycia traktowanym z godnością i szacunkiem oraz do nieodbierania telefonów od kogoś, kogo uważasz za toksycznego.
  2. Dowiedz się, kim jesteś. Ponieważ uwikłanie uniemożliwia ci posiadanie silnego poczucia siebie (w tym tego, co jest dla ciebie ważne i co chcesz osiągnąć w życiu), możesz czuć się zobowiązany, aby spróbować pomóc innym, aby ich zadowolić. Musisz dowiedzieć się, czego chcesz, kim jesteś, jakie są Twoje cele i co myślisz o pewnych rzeczach. Ten proces może być dla ciebie niewygodny i możesz czuć się winny lub mieć poczucie, że zdradzasz swoją rodzinę / znajomych / przełożonych. Jednak nie ma nic złego w wyrażaniu i działaniu zgodnie z własnymi opiniami i preferencjami.
  3. Przestań karmić swoje poczucie winy. Bardzo ważne jest, abyś nauczył się nie czuć poczucia winy z powodu wyznaczania innym granic i robienia tego, co jest dla ciebie dobre. Wzbudzanie poczucia winy, zawstydzanie mogło być w przeszłości wykorzystywane do manipulowania tobą przez członków twojej rodziny i ważne jest, aby zrozumieć, że poczucie winy nie daje ci żadnych korzyści. Musisz wiedzieć że: Zwykle poczucie winy nie jest nawet odzwierciedleniem rzeczywistości lecz jej przekłamaniem.
  4. Znajdź wsparcie. Trudno wyrwać się z uwikłania emocjonalnego samemu. Ludzie, którzy wykorzystują twoje zaangażowania i ofiarność, będą mocno odpychać „twoje nowe oblicze” / Ciebie, co może utrudnić ci zmianę. Możesz jednak uzyskać pomoc od terapeuty lub grupy wsparcia. Ta pomoc jest nieocenionym sposobem nauczenia się nowych sposobów radzenia sobie z poczuciem winy oraz nauczeniem się dbania o siebie.
  5. Ćwicz uważność, aby nawiązać połączenie ze sobą i swoim otoczeniem. Poświęć kilka minut każdego dnia, aby skontaktować się ze swoimi myślami i uczuciami. Zwróć szczególną uwagę na swój oddech i wykorzystaj wszelkie odczucia, których możesz doświadczać. Pozwalając sobie być obecnym, nauczysz się, że myśli i uczucia powstają organicznie. Zaczniesz również rozwijać silniejsze poczucie siebie i będziesz mniej kierowany przez trudnych ludzi i stresory w swoim życiu.
  6. Uznaj swoje uczucia. Zamiast odpychać nieprzyjemne emocje, uznaj je i pozwól sobie je przeżyć, zanim pozwolisz im naturalnie odpłynąć. Zidentyfikuj przyczynę emocji, które teraz odczuwasz, zastanów się czy w podobnych sytuacjach odczuwałeś te same emocje jako dziecko. Usiądź i powiedz „to normalne, że czuję (złość, radość, smutek etc.) tak ponieważ…”.
  7. Weź odpowiedzialność za swoje uczucia (i nikogo innego) . Codziennie doświadczamy wielu emocji i stawiamy czoła różnym wyzwaniom. Emocje – zwłaszcza te trudne dla nas – mogą być wręcz wyczerpujące. Podejmij świadomy wysiłek, aby wziąć odpowiedzialność za swoje uczucia, nie oczekuj, że Twoi bliscy będą „dźwigać ciężar Twoich emocji”. Unikaj również poświęcania siebie i swojej równowagi psychicznej, aby inni poczuli się bardziej komfortowo – PAMIĘTAJ! dorosły emocjonalnie człowiek sam dba o swoją równowagę, nie jesteś odpowiedzialny za innych dorosłych.

Wszystkie rodziny potrzebują granic, więc musisz ustalić odpowiednie role w rodzinie. To naturalne, że ktoś dorasta i staje się emocjonalnie zdrowym i dojrzałym dorosłym; to właśnie mają zrobić dzieci. Zdrowy dorosły odznacza się indywidualnością i potrafi różnicować siebie – emocjonalnie, fizycznie, duchowo i intelektualnie. Eksperymentuj z własnym „byciem” i wnoś w relacje własne wartości, zainteresowania i przekonania. Masz prawo podejmować własne decyzje i doświadczać konsekwencji. Da Ci to zrozumienie, kim jesteś.

Udostępniając (poniżej szybka opcja), “lajkując” pomagasz dotrzeć temu artykułowi do większej liczby osób. Jeśli możesz podziel się tym artykułem ze znajomymi.

Konsultacje z psychologiem online

Bez wychodzenia z domu

Psycholog Wojciech Klęk

Witaj! Na imię mam Wojtek, jestem psychologiem oraz psychoterapeutą poznawczo-behawioralnym (w trakcie szkolenia). 0d 2014 roku przewodzę społeczności Świadomie Przez Życie i pomagam ludziom wprowadzać zmiany w życiu poprzez szkolenia oraz sesje indywidualne. W pomocy psychologicznej wspieram klientów w poszerzaniu samoświadomości, przepracowaniu trudnych emocji oraz wypracowaniu nowych, skutecznych metod radzenia sobie z problemami. “Sama wiedza nie wystarczy, trzeba jeszcze umieć ją stosować” Kładę nacisk na praktykę, zależy mi by klienci po sesjach wdrażali wyniesioną wiedzę w swoim życiu. Doświadczali i kreowali go swoimi działaniami / brakiem działań, decyzjami / brakiem decyzji. W pracy coacha towarzyszę klientowi w procesie odkrywania jego mocnych stron, ustalaniu celów zgodnych z jego wartościami życiowymi oraz wdrożeniu skutecznych metod działania. Dzielę się swoją wiedzą oraz dostarczam narzędzia, które ułatwiają wprowadzenie pożądanej zmiany. Fascynuję się kulturą Japonii. Praktykuję ZEN – sztukę uważności oraz Kaizen – wprowadzanie zmian małymi krokami. Mieszkam w Bielsku-Białej.