W pewnym sensie wszyscy jesteśmy tacy sami, mamy tę samą ludzką naturę. Wszyscy posiadamy ciało, umysł, wszyscy mamy ludzkie myśli i ludzkie uczucia. Jednak jednocześnie wszyscy jesteśmy całkowicie odmienni i wyjątkowi. Dwie osoby nie mogą mieć takiego samego / identycznego doświadczenia życiowego. Ta wyjątkowość, niepowtarzalność każdego z nas przekłada się na coś co określamy mianem osobowości. Czym dokładniej jest osobowość?
Osobowość można określić jako połączenie cech oraz postaw, które tworzą charakter indywidualny dla każdej jednostki. Termin osobowość wywodzi się od łacińskiego słowa persona, potocznie odczytywanego jako „maska” lub „rola”, co sugeruje, że osobowość jest rolą jaką każda osoba odgrywa w życiu. Poznanie własnej osobowości jest ważne ze względu na wyodrębnienie indywidualnych cech, odkrycie własnych talentów czy stylów radzenia sobie w sytuacjach stresowych. Samopoznanie pomaga rozwinąć osobowość w sposób, który pozwala wpływać na własny stan emocjonalny oraz życiową skuteczność.
Chciałbym być sobą
Chciałbym być sobą wreszcie
Twoja osobowość = twoja wyjątkowość
Z pewnością wiele czynników przyczyniło się do tego, kim jesteś dzisiaj, włączając w to genetykę, wychowanie i doświadczenia życiowe. To, co naprawdę czyni cię wyjątkowym, to charakterystyczne wzorce myśli, uczuć i zachowań, które składają się na twoją osobowość.
Chociaż nie ma jednej uzgodnionej definicji osobowości, często uważa się ją za coś, co powstaje z wnętrza jednostki i pozostaje dość spójne przez całe życie. Obejmuje wszystkie twoje myśli, wzorce zachowań i postawy społeczne, które wpływają na to, jak postrzegasz siebie, innych otaczający cię świat oraz to w co wierzysz. Osobowość odnosi się do unikalnych właściwości adaptacyjnych. Dlatego osobowość jest czymś więcej niż maską indywidualnego ja. To model reakcji na bodźce pochodzące z środowiska wewnętrznego danej osoby (np. uczuć i motywacji związanych z lękami, pragnieniami, nadziejami i aspiracjami) i otoczenia zewnętrznego (np. relacje rodzinne i społeczne, warunki pracy, narażenie na przestępstwa i przemoc itp.). Zrozumienie własnej osobowości pozwoli ci przewidzieć, jak zareagujesz na określone sytuacje i rzeczy, dzięki czemu będziesz miał możliwość wypracowania odpowiednich strategii. Poznasz również własne wartości co przyczyni się do wzrostu naturalnej motywacji.
Teorie osobowości
Teorie skupiają się na założeniu, że osobowość składa się z wielu różnych ogólnych cech lub predyspozycji. Przez lata proponowano różne modele, aby dokładnie określić, które cechy są kluczowymi elementami osobowości.
Psycholog Gordon Allport był jednym z pierwszych, który zasugerował, że istnieją wspólne cechy dla ludzi wychowanych w określonej kulturze (wpływ środowiska). Wyróżnił również cechy kardynalne oraz centralne (zasadnicze). Centralne cechy składają się na osobowość każdej jednostki. Cechy kardynalne indywidualnie przenikają zachowanie osoby, tworząc charakterystyczny styl bycia – człowiek staje się znany przede wszystkim z tych cech. Na przykład Matka Teresa, była tak dobrze znana ze swojej działalności charytatywnej opartej na ofiarności, że jej imię stało się prawie synonimem służby dla potrzebujących.
Podczas gdy Allport zasugerował, że istnieje aż 4000 indywidualnych cech, psycholog Raymond Cattell wyróżnił ich 16 . Uważał także, że te cechy istnieją w kontinuum i że wszyscy ludzie mają te same cechy, jednak w różnym stopniu nasilenia. Nieco później, psycholog Hans Eysenck jeszcze bardziej zawęził listę cech i zasugerował, że są tylko trzy: ekstrawersja, neurotyzm i psychotyczność (Test osobowości Eysencka).
Teoria „wielkiej piątki” jest dziś najbardziej popularną i powszechnie akceptowaną teorią osobowości. Teoria ta zakłada, że osobowość składa się z pięciu szerokich wymiarów osobowości: ekstrawersji, ugodowości, sumienności, neurotyzmu i otwartości. Każda cecha istnieje jako szerokie kontinuum, a osobowość każdej osoby leży w spektrum każdej z cech. Na przykład, możesz posiadać wysoki poziom osobowości w wymiarze ekstrawersji, sumienności i ugodowości, będąc gdzieś pośrodku kontinuum dla cech otwartości i neurotyczności.
Psychologia osobowości
Osobowość to szeroki temat, który dotyka niemal każdego aspektu tego, kim są ludzie. Istnieje wiele podejść do wykorzystania teorii osobowości. Na przykład coachowie skupiają się na na rozwijaniu indywidualnych cech (mocne i słabe strony, wrodzone talenty), psycholodzy kliniczni obserwują różne stadia rozwoju (psychologia rozwoju człowieka), terapeuci wykorzystują teorie osobowości do rozpoznania i zrozumienia źródeł potencjalnych zaburzeń osobowości, które prowadzą do niepokoju, depresji, trudności w szkole, pracy, związkach i innych kluczowych obszarach życia. Dzięki możliwości zidentyfikowania takich problemów psychologowie są w stanie pomóc ludziom w rozwijaniu umiejętności lepszego radzenia sobie w codziennym życiu.
Czy osobowość można zmienić?
Każdy typ osobowości ma swoje mocne i słabe strony – nie ma idealnego typu, tak jak nie ma idealnych ludzi chodzących po tej planecie. Biorąc to pod uwagę, prawie nieuniknione jest, że w pewnym momencie życia powiesz „Żałuję, że nie mam innej osobowości”. Możesz chcieć stać się bardziej towarzyski, bardziej zestrojony ze swoimi zmysłami, bardziej zorganizowany, bardziej odporny na krytykę itp. Nic dziwnego, że jednym z najczęstszych pytań, które stawiają sobie ludzie interesujący się rozwojem osobistym, jest „Czy mogę zmienić swój typ osobowości?”. Ludzie mogą świadomie się zmieniać i poprawiać w kontekście charakteru: zestawu mocnych stron i cnót (a także słabości i wad). Podstawowego typu osobowości nie możesz zmienić (wrodzone predyspozycje) – jednak możesz (i powinieneś) zmieniać aspekty swojej osobowości, z których jesteś niezadowolony i które powodują dyskomfort. Dzięki pracy nad sobą wzmocnisz swoje mocne strony i stajesz się bardziej wszechstronną osobą, nawet jeśli twoje wrodzone cechy pozostaną takie same. Taka zmiana często może być wywołana albo przez zmianę środowiska, w którym się znajdujesz, albo przez twoją własną wolę – pracę nad sobą. Jedno jest pewne: masz pewne naturalne predyspozycje, pytanie brzmi: czy chcesz korzystać tylko z nich?
Komentując, udostępniając, “lajkując” doceniasz moją pracę i pomagasz dotrzeć temu artykułowi do większej liczby osób – DZIĘKUJĘ <3
